Rối loạn nhân cách (Personality Disorder) không chỉ bao gồm rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obsessive-compulsive) hay rối loạn nhân cách hoang tưởng (Paranoid). Nó còn có rất nhiều kiểu rối loạn nữa mà chưa chắc bạn đã biết.
Rối loạn nhân cách ám ảnh cưỡng chế Obsessive-compulsive
Bệnh rối loạn nhân cách ám ảnh cưỡng chế chủ yếu nằm ở nhân cách. Người bệnh thường quá chú ý tới các tiểu tiết, quy luật và phương pháp tổ chức mà quên mất đi điểm cốt lõi của sự việc. Họ quá cầu toàn và để điều này ảnh hưởng tới công việc. Họ cứng nhắc mà ko dễ thích ứng với sự thay đổi. Họ thích nắm quyền chủ động, không thể quản lý thời gian và ko thể trích ra thời gian rảnh cho bạn bè hoặc các việc khác.
Các dấu hiệu:
- Quá cầu toàn, chú ý thái quá vào những chi tiết.
- Tin tưởng mạnh mẽ vào những quy trình, thủ tục, tiêu chuẩn.
- Khó thích nghi với sự thay đổi.
- Không kiểm soát được thời gian, công việc.
Rối loạn nhân cách né tránh Avoidant
Rối loạn nhân cách né tránh là dạng rối loạn mà người mắc phải rụt rè quá mức, cực kỳ nhạy cảm trong những mối quan hệ và lời chỉ trích của người khác. Họ thường tự đánh giá thấp mình và không có thể kiểm soát tâm trạng khi gặp phải các nhận xét tiêu cực.
Những dấu hiệu:
- Sợ hãi, thiếu tự tin, cảm giác không an toàn, cho rằng mình là người cạnh tranh kém, rất nhạy cảm với sự hắt hủi, ít quan hệ mật thiết với mọi người.
- Mong muốn được ưa thích và tán thành, sở hữu khuynh hướng phóng đại các tai hoạ và trường hợp có thể xuất hiện trong tất cả hoàn cảnh dẫn đến né tránh 1 số sinh hoạt.
- Dè dặt trong những quan hệ cá nhân hoặc né tránh dấn thân vì sợ rủi ro.
Rối loạn nhân cách chống đối xã hội Antisocial
Rối loạn nhân cách hạn chế đối xã hội là rối loạn mà người mắc có các hành động hoặc hành vi ko thích hợp với những tiêu chuẩn của xã hội và luật pháp. Họ mất khả năng nhận biết hoặc chấp nhận những giá trị đạo đức xã hội bình thường và không có thể rút kinh nghiệm trong khoảng sai lầm của mình.
Người mắc chứng bệnh rối loạn phản xã hội thường sở hữu vẻ ngoài mà theo người khác nhận xét là “có duyên”, “hiền lành”, “đáng tin tưởng”, nhưng họ không hề biết rằng, vẻ ngoài đó chỉ là ngụy tạo để lấy thiện cảm.
Những dấu hiệu:
- Không tôn trọng các quyết định của người khác.
- Tin rằng chỉ có họ mới là người đúng đắn.
- Không chấp nhận các quy chuẩn xã hội.
- Có suy nghĩ bạo lực hoặc thích sử dụng bạo lực. Không biết hối lỗi.
- Vô trách nhiệm với công việc.
- Đe dọa người khác.
Rối loạn nhân cách phụ thuộc Dependent
Người bị rối loạn nhân cách phụ thuộc thiếu sự tự tin vào bản thân và mong muốn được người khác chăm sóc, bảo vệ một phương pháp thái quá. Họ cần nhiều sự giúp đỡ của người khác trong từng quyết định hàng ngày và sợ cô độc, tách biệt.
Các dấu hiệu:
- Dễ bị ảnh hưởng bởi người khác.
- Không thể tự làm bất cứ thứ gì.
- Sợ bị bỏ rơi.
- Dễ thất vọng khi phải ở một mình hoặc khi các mối quan hệ thân mật bị gián đoạn.
- Mất niềm tin vào bản thân.
Điều người bệnh rối loạn nhân cách cần nhất vẫn là sự tinh tế và chân thành trong cách đối đãi của người thân và mọi người xung quanh, chính vì vậy nên có phác đồ điều trị tâm lý cụ thể phối hợp giữa bệnh nhân – gia đình và bác sĩ.
