Trẻ sơ sinh bị táo bón là một trong những vấn đề mà bậc phụ huynh nào cũng phải đối đầu tối thiểu một lần. Thế nhưng tương đối nhiều cha mẹ bối rối trong biện pháp xử lý hiện tượng này. Vậy cần làm gì nếu trẻ sơ sinh bị táo bón?
Táo bón ở trẻ sơ sinh là gì?
Táo bón ở trẻ sơ sinh là hiện tượng trẻ đi đại tiện chậm, tần suất đi đại tiện ít (3-5 ngày mới đi 1 lần). Tình trạng này xảy ra là do sự vận động của đường ruột khó khăn. Tuy vậy, tần suất đi đại tiện cũng chỉ là 1 trong những dấu hiệu để nhận biết trẻ sơ sinh bị táo bón, bởi có trẻ 3 ngày đi 1 lần nhưng phân xốp mềm, dễ đi thì cũng chưa gọi là táo bón. Có trẻ 1-2 ngày đi một lần nhưng phân lại khô, cứng, trẻ phải rặn thì vẫn là táo bón.
Táo bón không phải là vấn đề nguy hiểm nhưng nếu trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày do không xử trí kịp thời còn có thể dẫn dến nhiều hậu quả như: trẻ biếng ăn, ăn khó tiêu, nôn trớ, chậm lớn, còi cọc, suy dinh dưỡng, vv.
Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh bị táo bón
+ Trẻ đi tiêu dưới 2 lần/ngày
+ Phân bết dính
+ Trẻ vặn mình, quấy khóc hoặc rặn đỏ mặt khi đi cầu
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị táo bón
Do nguyên nhân cơ năng:
Chủ yếu là lỗi lầm trong chế độ ăn uống, uống ít nước dẫn tới thiếu nước, ăn rất nhiều chất đạm, ít chất xơ (do ăn ít rau xanh, quả chín), pha sữa quá đặc, ăn chưa đủ về số lượng hàng ngày. Trẻ bú sữa bò rất dễ bị táo bón hơn bú sữa mẹ. Mẹ bị táo bón, con bú sữa mẹ cũng dễ bị táo bón. Trẻ lớn có thói quen nhịn đại tiện do sợ bẩn hoặc ngại đi đại tiện và đây cũng là lý do gây táo bón.
Do tổn thương thực thể ở đường tiêu hóa:
Loại này hiếm gặp, thường chỉ chiếm 5% trong các lí do gây táo bón, đó là các dị tật bẩm sinh: Phình to đại tràng, bệnh suy giáp trạng. Khi mắc các bệnh này, trẻ thường bị táo bón rất sớm từ ngay sau khi sinh. Không những thế, còn do lí do khác như trẻ bị nứt hậu môn, trĩ, nên đi tiêu bị đau, gây co thắt hậu môn.
Trẻ sơ sinh bị táo bón phải làm sao?
Táo bón ở trẻ sơ sinh không phải là bệnh lý và không hề nghiêm trọng, nhưng nếu để dai dẳng và không chữa trị dứt điểm sẽ dẫn tới việc trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày, táo bón mạn tính. Một số biến chứng trầm trọng cũng có thể xảy ra là trẻ bị nứt hậu môn, trĩ, mất phản xạ đi cầu, vv. Do vậy, nếu thấy trẻ có những triệu chứng của táo bón cha mẹ cần để ý để cũng có thể kịp thời chữa trị.
Với trẻ sơ sinh bị táo bón tính năng, việc chữa trị thường bằng các Carbohydrate không tiêu hóa như chất xơ hòa tan hoặc các Carbonhydrate tiêu hóa như sorbitol(trong nước ép mận, táo), manitol (dịch chiết cây manna). Khi chữa trị táo bón cho trẻ sơ sinh với cách này không có hiệu quả, các loại thuốc nhuận tràng và thụt hậu môn còn có thể được sử dụng bổ sung. Tuy vậy, việc dùng thuốc và thụt tháo cần rất thận trọng, bởi chúng có thể làm giãn cơ vòng hậu môn và dễ gây táo bón mãn tính.
Một số loại thuốc nhuận tràng có thể được bác sĩ kê đơn để chữa trị táo bón ở trẻ sơ sinh và trẻ sơ sinh bị táo bón lâu ngày là:
+ Thuốc nhuận tràng thẩm thấu (có thể là Lactulose hoặc Sorbitol). Nhuận tràng thẩm thấu thường có hiệu quả tốt ở trẻ sơ sinh và không tạo nên tác dụng phụ
+Trẻ sơ sinh bị táo bón không nên dùng dầu khoáng
+ Thuốc thụt tháo có chứa Glycerin và nhuận tràng kích thích cũng không được khuyến nghị sử dụng cho trẻ, bởi chúng cũng có thể tạo ra nhiều biến chứng nguy hiểm.