Chứng ngủ rũ là một dạng rối loạn giấc ngủ, gây ra trạng thái buồn ngủ triền miên vào ban ngày. Phần lớn các cơn buồn ngủ này thường đến một cách vô cùng bất ngờ.
Nó thường bị nhầm với trầm cảm, chứng động kinh hoặc được cho là tác dụng phụ của những loại thuốc người bệnh đang dùng. Không những thế, nó cũng liên quan đến thói quen đi ngủ không đúng giờ, sử dụng thuốc kích thích.
Chứng ngủ rũ là 1 dạng rối loạn giấc ngủ, gây ra tình trạng buồn ngủ triền miên vào ban ngày
Đối tượng
Chứng ngủ rũ ảnh hưởng tới khoảng 3 triệu người trên thế giới, ko phân biệt giới tính và tuổi tác. Tuy nhiên, nó thường bắt đầu ở người trong khoảng 15 tới 30 tuổi, chỉ sở hữu 6% nguy cơ xảy ra ở trẻ dưới 10 tuổi.
Nhận biết
Những biểu hiện của chứng ngủ rũ bao gồm:
– Buồn ngủ không thể cưỡng lại vào ban ngày (tỷ lệ 90%)
– Tê liệt nhất thời (đột ngột và tạm thời bị mất trương lực cơ) theo sau sự thay đổi cảm xúc đột ngột như cười, giận dữ, ngạc nhiên hoặc sợ hãi (75%). Trạng thái này kéo dài trong khoảng vài giây cho đến vài phút và bệnh nhân vẫn tỉnh táo trong suốt khoảng thời gian đó.
– Gặp ảo giác trong khi ngủ hoặc thức (30%). Những ảo giác này rất sống động, thường khá đáng sợ và có thể tới ngay cả lúc bệnh nhân chỉ chợp mắt vài giây.
– Liệt ngủ: Thường xảy ra vào thời điểm bệnh nhân chìm vào giấc ngủ hoặc tỉnh giấc. Bệnh nhân có thể mất khả năng cử động (nói chuyện, đi lại) trong vài giây đến vài phút (25%).
– Có hành vi vô thức: Bệnh nhân vẫn nói chuyện, di chuyển đồ vật trong khi ngủ nhưng lại ko nhớ được các hành động đó khi tỉnh giấc. Khoảng 40% bệnh nhân gặp biểu hiện này.
Chỉ sở hữu khoảng 20% đến 25% trường hợp có cả bốn triệu chứng kể trên. Trong phần lớn các tình huống, trạng thái đầu tiên xảy ra là việc buồn ngủ không thể cưỡng lại có khả năng xuất hiện riêng lẻ hoặc cùng lúc sau vài tháng hay vài năm.
Trạng thái ngủ ngày thường tồn tại suốt cuộc đời bệnh nhân còn liệt ngủ và ảo giác thì không.
Nguyên nhân
Vẫn chưa được làm rõ nhưng đã sở hữu bằng chứng thuyết phục rằng chứng bệnh này mang tính di truyền, chiếm khoảng 8% đến 12% vấn đề.
Tác động
Chứng ngủ rũ có thể ảnh hưởng đến những mối quan hệ xã hội và việc học tập, lao động của người bệnh. Người bệnh có khả năng gặp hoặc gây ra tai nạn lúc đang lái xe, nấu ăn, leo trèo… Lúc cơn buồn ngủ ập đến bất ngờ.
Điều trị
Hiện nay, chưa có phương pháp nào thực sự hiệu quả để trị liệu dứt điểm bệnh. Không những thế, chứng ngủ rũ thường phải mất trong khoảng 10 tới 15 năm mới được chẩn đoán đúng.
Thời gian điều trị có khả năng kéo dài vài tháng hoặc lâu hơn, tùy theo người bệnh. Bên cạnh việc dùng những mẫu mã thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương, việc điều chỉnh lối sống cũng rất cấp thiết. Với trường hợp này, bạn nên sắp xếp để có thể sở hữu từ hai tới ba giấc ngủ ngắn trong ngày, mỗi lần trong khoảng 10 tới 15 phút. Các buổi đi dạo ngắn ban ngày cũng giúp cải thiện giấc ngủ vào ban đêm.