Thương hàn là chứng bệnh đường tiêu hóa do nhiễm vi trùng Salmonella enterica serovar Typhi. Vi khuẩn này hiện diện trong thực phẩm bị ô nhiễm và nước. Bệnh lây lan khi vi trùng trong phân người mang bệnh nhiễm vào thức ăn hay thức uống và truyền sang người khác.
Lý do và sự lây lan của bệnh
Thương hàn là chứng bệnh đường tiêu hóa do nhiễm vi trùng Salmonella enterica serovar Typhi. Vi khuẩn này xuất hiện trong thực phẩm bị ô nhiễm và nước. Bệnh lây lan khi vi trùng trong phân người bị bệnh nhiễm vào thức ăn hay thức uống và truyền sang người khác.
Môi trường phía ngoài và thức ăn không hợp vệ sinh cũng có thể chứa vi khuẩn. Thực phẩm đông lạnh, thực phẩm thiu và thực phẩm phân hủy khi vận chuyển chính cho các bệnh lây lan. Vi khuẩn sinh sôi trong túi mật, đường mật hoặc gan và kế tiếp vào ruột.
Khi theo thức ăn vào ruột, vi trùng xuyên vào thành ruột và bị thực bào bởi đại thực bào. Salmonella typhi lúc đó thay thế cấu trúc của nó để chống lại sự phá hủy và cho phép chúng tồn tại phía trong đại thực bào. Điều này giúp chúng chống lại sự gây hại của bạch cầu hạt, bổ thể và đáp ứng miễn dịch. Vi trùng kế tiếp theo lan tỏa theo hệ thống bạch huyết trong khi vẫn nằm trong đại thực bào. Từ đó chúng xâm nhập hệ thống lưới nội mô và tiếp theo là hầu khắp các cơ quan trong cơ thể. Salmonella enterica là vi trùng trực khuẩn Gram âm, di chuyển nhờ tiêm mao, tăng trưởng nhanh nhất ở nhiệt độ 37°C, nhiệt độ cơ thể.
Trẻ em bị bệnh cấp tính cũng có thể gây ô nhiễm nguồn nước xung quanh qua phân có chứa vi khuẩn, từ đó lại làm lây lan sang thức ăn.
Vi khuẩn gây bệnh thương hàn có thể sống sót vài tuần trong nước hoặc nước thải. Các nguồn truyền bệnh có thể là nguồn của ổ dịch thương hàn trong một thời gian tương đối dài.
Các trường hợp sốt thương hàn đã giảm đáng kể ở một số nước như Mỹ, nhưng nó vẫn còn gây tử vong ở một vài khu vực như Ấn Độ, Pakistan và các nước phía nam Á khác. Trẻ em sống ở các nước nhiệt đới dễ bị mắc bệnh này.
Các triệu chứng và triệu chứng của bệnh thương hàn ở trẻ em
Dấu hiệu bệnh xuất hiện 10-14 ngày sau khi vi khuẩn xâm nhập cơ thể: Trẻ bị sốt cao, nổi ban hồng ở bụng và ngực, tiêu chảy hoặc táo bón và lách to.
Thân nhiệt cũng có thể lên cao tới 40 độ C và không thuyên giảm mặc dù đã chữa trị như những lần sốt khác, đi phân lỏng, sức khỏe suy sụp nhanh.
Bệnh gây nên tương đối nhiều biến chứng, nhất là ở những người không được chữa trị, trong đó có thủng ruột và xuất huyết. Tỷ lệ tử vong là 7-14%.
Chăm sóc và chữa trị
Chữa trị bao gồm thuốc kháng sinh đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Hiện nay, đã có nhiều loại thuốc kháng sinh rất hiệu quả đối với bệnh thương hàn: Các kháng sinh thường được dùng ciprofloxacin, cephalosporin của, sulfamethoxazxole-trimethoprim, ampicillin, chlormphenicol v.v. Tuy rằng, sau khi khỏi bệnh, khoảng thời điểm phục hồi được hoàn toàn sức khỏe rất lâu.
Sốt còn có thể được giải quyết bằng cách cho dùng thuốc hạ sốt. Khi thấy trẻ sốt cao, phải đưa trẻ đến bệnh viện.
Phòng chống
+ Để phòng ngừa, các quy tắc nghiêm ngặt là điều kiện vệ sinh. Ngừng ăn thức ăn phía ngoài vì nó có thể bị ô nhiễm. Thực phẩm chính là điều kiện để các vi sinh vật gây bệnh thương hàn.
+ Tránh nguồn nước bẩn cho con bạn, chỉ cho trẻ uống nước sạch, đun sôi. Bù nước cho trẻ nếu cơ thể trẻ bị mất khi bị tiêu chảy và nôn mửa.
+ Giữ nhà của bạn thon gọn và sạch sẽ. Nhà bếp, sàn, tường, nhà vệ sinh nên cọ rửa sạch bằng thuốc sát trùng mạnh.
+ Thường xuyên nhắc trẻ rửa tay là giải pháp tốt nhất để kiểm soát nhiễm khuẩn. Cho trẻ rửa tay kỹ bằng nước ấm, xà phòng, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi dùng nhà vệ sinh.
Điều tốt nhất để tránh thương hàn là chủng ngừa cho con bạn mắc bệnh thương hàn. Tiêm chủng sẽ giúp trẻ tránh được thương hàn và các biến chứng nguy hiểm của nó. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công không đạt tới 100% bảo vệ khỏi bệnh, nhưng sẽ tốt hơn nếu trẻ được tiêm ngừa.