Gai cột sống là bệnh thường gặp hiện nay, nhất là ở nam giới. Đặc biệt khả năng mắc bệnh sẽ tăng dần theo độ tuổi. Triệu chứng thường gặp là đau thắt lưng, đau vai gáy, tay bị tê,… Trong bài viết sau đây chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về bệnh gai cột sống, nguyên nhân, triệu chứng cũng như tác hại của loại bệnh này!

Khái niệm bệnh gai cột sống

Gai cột sống là một căn bệnh thoái hóa cột sống trong đó có sự xuất hiện của các phần xương mọc ra (hay còn gọi là gai xương) phía bên ngoài và 2 bên cột sống. Đây là sự phát triển thêm ra của xương trên thân đốt sống, đĩa sụn và dây chằng quanh khớp do viêm khớp cột sống mãn tính, do chấn thương hoặc do sự lắng đọng can-xi ở dây chằng, gân tiếp xúc với phần đốt sống.

Căn bệnh này hiện nay khá phổ biến, nhưng thường gặp nhất là các đối tượng nam giới và khả năng mắc bệnh tăng theo độ tuổi.

Ở bất cứ vị trí nào của cột sống cũng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh này và hay gặp nhất là ở thắt lưng và cổ. Tùy vào vị trí bệnh mà chúng có những tên gọi khác nhau như gai đốt sống ngực, gai đốt sống thắt lưng, gai đốt sống cổ.

Nguyên nhân dẫn đến gai cột sống

Theo nghiên cứu có 3 nguyên nhân chính dẫn đến bệnh gai cột sống đó là:

Lắng đọng can-xi ở dây chằng, gân tiếp xúc với phần đốt sống

Đối tượng thường gặp trường hợp này nhất là những người lớn tuổi, cụ thể ở đây là sự lắng đọng của can-xi dưới dạng calcipyrophosphat. Lúc này thoái hóa cột sống có thể xuất hiện ở một trong các thành phần cấu tạo của cột sống như xương đốt sống, đĩa sụn hay dây chằng bám quanh khớp. Quá trình thoái hóa làm mất nước (chiếm khoảng 80% trong sụn) và sự biến đổi một số chất khiến sụn khớp dễ bị can-xi hóa.

Do viêm khớp cột sống mãn tính

Quá trình viêm khớp cột sống sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến phần sụn đốt sống, càng về lâu phần sụn này sẽ bị bào mòn khiến bề mặt của nó vốn dĩ trơn láng trở nên xù xì và thô ráp, dẫn đến hai bề mặt xương bị cọ xát lên nhau. Để khắc phục hiện tượng này cơ thể sẽ có một quá trình điều chỉnh nhưng kết quả cuối cùng của việc này lại tạo ra gai xương.

Do chấn thương xương khớp

Chấn thương cũng trở thành một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh gai cột sống. Các chấn thương sẽ làm hư hại xương hoặc khớp ở phần cột sống, để chữa lành nơi bị tổn thương cơ thể sẽ phản ứng sửa chữa nhưng dẫn đến sự hình thành của gai cột sống. Ngoài ra ở trường hợp này, gai xương cũng có thể hình thành do việc can-xi bị lắng đọng ở dây chằng đã bị dày lên vì phản ứng viêm.

Bên cạnh 3 nguyên nhân chính trên, bệnh gai cột sống hình thành cũng có thể do sự thay đổi về cơ địa (phụ nữ sau mãn kinh có tỉ lệ mắc bệnh khá cao), gai cột sống xuất hiện do sự già hóa của diễn tiến đĩa sụn hay xương và thường gặp ở người cao tuổi. Hoặc đó cũng có thể do yếu tố di truyền, nghèo nàn chế độ dinh dưỡng, làm việc sai tư thế, lao động làm thoái hóa xương khớp,….

Triệu chứng của bệnh gai cột sống

Trên thực tế, hầu hết các trường hợp bị gai cột sống thường không xuất hiện rõ rệt các triệu chứng của bệnh mà chỉ tới khi gai xương cọ sát với những xương khác hay các phần mềm xung quanh như dây chằng, dây thần kinh thì người bệnh mới xuất hiện các cảm giác đau đớn.

Sau đây là một số biểu hiện của bệnh gai cột sống:

• Người bệnh xuất hiện các cơn đau thắt lưng hoặc đau sau gáy âm ỉ, cảm thấy bị đơ, các vận động bị hạn chế đáng kể. Khi thực hiện các vận động cơ thể hoặc giữ một tư thế lâu cơn đau sẽ tăng lên và khi nghỉ vận động sẽ có dấu hiệu giảm bớt.
• Khi các gai xuất hiện nhiều chúng sẽ chèn các dây thần kinh cột sống cổ, dẫn đến các cảm giác tê cổ rồi lan nhanh xuống các phần cánh tay, bàn tay và sau đó đau dọc xuống hai chân. Riêng bệnh gai cột sống thắt lưng, bệnh nhân sẽ có cảm giác ê ở hai đầu mông và lan xuống hai chân khiến tê cả bàn chân.
• Cơ bắp, nhất là ở vùng tay và chân, có dấu hiệu yếu đi rõ rệt.
• Tình trạng mất kiểm soát ở đường đại tiện hoặc tiểu tiện.

Những tác hại của bệnh gai cột sống đối với người bệnh

Mặc dù gai cột sống không gây chết người nhưng nếu như không được chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt cũng như các hoạt động lao động của người bệnh.

Đặc biệt khi bệnh quá nghiêm trọng, phần gai xương đã chèn ép tủy sống hoặc dây chằng sẽ gây ra những biến chứng như:

• Hậu quả nguy hiểm nhất của gai cột sống đó là khiến người bệnh bị vẹo, bị gù vẹo cột sống, các cơ bị teo, chân tay bị yếu cơ và liệt cột sống.
• Bệnh gây ra các cơn đau tại vị trí lưng rồi lan xuống mông và làm đau dọc xuống chân, phần cơ đùi, bàn chân, các ngón chân. Những trường hợp nặng có thể bị hạn chế khi di chuyển đi lại, đại tiểu tiện bị mất kiểm soát,…
• Dẫn đến các hiện tượng đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, thấy hoa mắt hay cơ thể bị mất cân bằng do các dấu hiệu về thần kinh gây ra và dẫn đến rối loạn tuần hoàn não.
• Làm giảm khả năng lao động của người bệnh, các vận động ở vùng cổ, thắt lưng và vai bị giới hạn.

Trên đây là một số thông tin cơ bản về bệnh gai cột sống mà bạn nên tham khảo. Để giảm thiểu tối đa những hậu quả mà bệnh gây ra, ngay từ khi phát hiện, người bệnh nên thực hiện thăm khám và nhận các phương pháp điều trị phù hợp. Ngoài ra bệnh gai cột sống có thể mắc ở nhiều đối tượng và nhiều độ tuổi vì vậy khi sinh hoạt hay lao động làm việc bạn cần chú ý thực hiện các lưu ý nhằm phòng ngừa và giảm nguy cơ mắc gai cột sống.