Hội chứng sợ xã hội, hay còn gọi là rối loạn lo âu xã hội (Social anxiety disorder) đang rất phổ biến trong ngày nay, đặc biệt với trẻ em có những biến cố về mặt tâm lý.

Định nghĩa: Trẻ có ám sợ xã hội sở hữu ý thức khổ sở và né tránh các tình huống xã hội, trẻ sợ rằng trẻ sẽ gây ra điều gì đó khiến bản thân bối rối và bị bẽ mặt trước người khác. Tất cả suy nghĩ mà nỗi sợ hãi của trẻ biểu hiện ra bên ngoài, ví dụ: mặt tôi đang ửng đỏ lên, họ đang nhìn chằm chằm vào bàn tay run rẩy của tôi… đây là cội nguồn gây ra những khó chịu có tính bệnh lý.

Trẻ có ám sợ xã hội thường trải nghiệm các dấu hiệu đặc thù của cơ thể trong những tình huống xã hội như tăng nhịp tim, run rẩy, vã mồ hôi, đau bụng quặn thắt từng cơn, tiêu chảy, đỏ mặt, tâm trí “bị trống trơn”. Trạng thái này có khả năng đạt tới đỉnh điểm là cơn hoảng loạn, lúc này trẻ cảm thấy như sắp ngất, mất khả năng khống chế đường tiêu hóa, hoặc “chết”. Trẻ có chứng lo âu xã hội cũng có khuynh hướng thiếu quyết đoán và nhạy cảm quá mức khi phải đối mặt với các phê bình chỉ trích hay la mắng từ người thân, bạn bè, thầy cô, đồng nghiệp.

Trong giai đoạn niên thiếu, nhìn chung ám sợ xã hội xuất hiện dưới dạng e thẹn quá mức, trẻ có thể phản ứng bằng phương pháp phản ứng xúc động quá mạnh đối với sự có mặt của người lạ, trẻ khóc, bám cứng vào cha mẹ, nổi cơn giận dữ, sở hữu biểu hiện ức chế tới mức câm nín. Trẻ thường cự tuyệt tham gia chơi nhóm, đứng bên ngoài mọi hoạt động xã hội, bấu víu vào sự kèm cặp của người lớn vào trong nhóm bạn.

Ở tuồi thiếu niên, trường học là trung tâm của nỗi sợ hãi, vì sở hữu nhiều tương tác xã hội và kỹ năng xã hội bắt buộc trẻ phải thực hiện. Những hoạt động thích thú đối với các trẻ khác như tiệc sinh nhật, giờ ra chơi… lại là nguồn cơn gây tâm lý cực kỳ bài xích cho trẻ. Nỗi sợ và lo lắng trở thành vòng luẩn quẩn. Sự tránh né của trẻ trong những tình huống xã hội làm cản trở khả năng thực hành các kỹ năng xã hội, làm cho trẻ thiếu sự tự tin về xã hội.

Sự bối rối xã hội càng gây thêm cái nhìn thiếu tích cực về bản thân và đóng vai trò to lớn vào sự tránh né xã hội của trẻ. Bạn bè của trẻ ít quan tâm đến những trẻ hay áp lực và rụt rè, trẻ lo âu xã hội càng tăng do có thể bị từ chối chơi cùng và việc có bạn bè. Hậu quả có thể làm cho trẻ nảy sinh việc hạ thấp lòng tự trọng và có thêm mặc cảm tự ti.

Có rất nhiều trẻ mắc chứng xấu hổ và khó nói với người lớn, tiêu chuẩn của DSM-IV-TR định rõ rằng khó chịu xã hội phải có bằng chứng cụ thể liên đới đến mối quan hệ với bạn bè (ko phải người lớn), trẻ có khả năng sở hữu những mối quan hệ phù hợp với tuổi nhưng không thể tham gia vào bởi vì do lo lắng quá mức. Biểu hiện phải hiện diện ít nhất là 6 tháng.